Φιλοσοφία και άλλες κουταμάρες

Ενώ η μισή Αθήνα γιόρταζε σε ακριβά εστιατόρια την γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου και η άλλη μισή ήταν ανάμεσα σε μπυραρίες με μπακουροπαρέες ή τον καναπέ βλέποντας τη ζωντανή απόδειξη ότι αυτή οι μεγάλες μας ομάδες δικαιούνται να παίζουν άλλον έναν μήνα στην Ευρώπη (τον Ιούλιο), εγώ βρέθηκα σε ένα καφέ του κέντρου όπου έπρεπε να μιλήσω για το αν υπάρχουν όρια στο κατά πόσο ο καλλιτέχνης πρέπει να λογοκριθεί.

Πριν ξεκινήσει η σεμνή τελετή έπεσα και πάνω σε γνωστότατο καθηγητή της Φιλοσοφικής ο οποίος αναγκάστηκε να μετατρέψει την καφετέρια σε αίθουσα εξετάσεων για τους μεταπτυχιακούς του φοιτητές. Και χτες το βράδυ καθηγήτρια της ίδιας σχολής μου έλεγε ότι δεν την αφήνουν να πάει στο γραφείο της. Φέυγοντας δε από εκεί, διαπίστωσα ότι στο Πολυτεχνείο η κατάληψη έχει περάσει στο στάδιο της υποστήριξης πανανθρώπινων αξιών όπως η νομιμοποίηση όλων των μεταναστών (όταν έρθει κανένα καραβάνι με μηχανικούς από την Ινδία, τότε να σας δω όλους – εδώ δεν θέλετε να νομιμοποιηθούν οι πτυχιούχοι Έλληνες...)

Στην συζήτηση λοιπόν που ακολούθησε της σύντομης παρέμβασής μου διαπίστωσα ότι αρκετοί νεοέλληνες φιλόσοφοι (κατά πτυχίο) βρίσκονται κάπου ανάμεσα στο πουθενά και το αντίο, όπως θα έλεγε και ο Κλιντ. Ντροπή θα μου πείτε, επιστήμονες άνθρωποι και τα λοιπά. Πρώτα απ’όλα, το γεγονός ότι μέμφονται όποιον δεν αναζητάει τη μία και μοναδική αλήθεια και περιορίζεται στο να πείσει τους ανθρώπους. Μα με αυτούς ζεις, αυτοί πρέπει να συμφωνούν μαζί σου για να πας μπροστά. Όχι. Το τραπέζι μπροστά σου δεν είναι τραπέζι, είναι μια ιδέα. Και το κεφάλι τους επίσης. Αν το τραπέζι όμως έρθει με δύναμη πάνω στο κεφάλι, στο χωριό μου αυτή η μάχη των ιδεών οδηγάει σε καρούμπαλο.

Ατάκες του τύπου «ο Καντ όρισε την τέχνη ως κάτι που δεν έχει κανέναν απολύτως σκοπό.» Ο Σόλιντ πρέπει να είναι ο μεγαλύτερος καλλιτέχνης που ανέδειξε ποτέ το Βέλγιο, εκτός αν βρήκε κάποιος σκοπό στο σύστημα του Ολυμπιακού φέτος στην Ευρώπη. Βέβαια, από χθες προσπαθώ να σκεφτώ έστω και ένα άσκοπο κομμάτι τέχνης. Ίσως το έργο της Κικής Δημουλά. Ή αυτό το blog. Ναι, είμαι καλλιτέχνης. Σύμφωνα λοιπόν με τον άνθρωπο που προέβη στην δήλωση αυτή, η συζήτηση ήταν άσκοπη επειδή δεν προσδιορίσαμε την τέχνη κατά Καντ. Όπως προφανώς κάνει και όλος ο υπόλοιπος κόσμος εκτός από εμένα τον αδαή που έμαθα ότι τέχνη είναι από το έργο «Πήδημα» στο μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Κηφισιά (ένα Lada διαλυμένο που αιωρείται) μέχρι την Καπέλα Σιστίνα στο Βατικανό.

Το σοκ όμως δεν ήταν εκεί. Ούτε καν στον τύπο που άρχισε την φιλοσοφική ανάλυση του τι είναι παιχνίδι. Το σοκ ήρθε όταν ένας σεβάσμιος κύριος ανήγγειλε με πάθος ότι το Ισλάμ έχει ως μέσο του την βία και ότι τον προσβάλλει μόνο και μόνο η ύπαρξη της θρησκείας. Κοίταζα με αγωνία τους υπόλοιπους. Κανείς δεν διαφώνησε, έστω και χλιαρά, με τον συγκεκριμένο άνθρωπο. Ούτε και εγώ – παραήμουν αποσβολωμένος για την περίσταση.

Έχοντας διασφαλίσει μέσα στο μυαλό μου την εξαφάνιση της πιθανότητας να γίνω ποτέ φιλόσοφος, σκεφτόμουν την ατάκα που χρησιμοποίησα στην αρχή. Φιλόσοφος είναι αυτός που θέτει το προφανές σε όρους του δυσνόητου. Η φράση ειπώθηκε για τους οικονομολόγους αλλά δεν είναι κατ’ανάγκη προφανή αυτά που λένε – απλά η επιστήμη τους βασίζεται στην μεγάλη παράγραφο που προηγείται κάθε έρευνας και αναφέρει τη λέξη «έστω» ακολουθούμενη από μια σειρά από πράγματα που δεν πρόκειται να συμβούν ποτέ (π.χ., να κλείσεις την αγορά μέσα σε μια γυάλα και να μην βρέξει, να μην αρρωστήσει κανένας εργαζόμενος, να μην κάνουν μια πορεία οι φοιτητές στην Κατεχάκη και να μην πέσει η ιδέα ενός τραπεζιού πάνω στην ιδέα του κεφαλιού σου.)

Αυτή η μεγάλη αλήθεια που ψάχνουν δεν θα βρεθεί ποτέ. Γιατί οι περισσότεροι δεν πολυασχολούνται με το να εφαρμόσουν τη σκέψη τους, ποιοτική ή μη, σε όρους της πραγματικότητας. Αν είπε ο Καντ μια πατάτα προ αιώνων, δεν πάει να πει ότι είναι και σωστή. Αν οι φιλόσοφοι δεν ασχοληθούν με το πώς η σκέψη τους μπορεί να κάνει καλύτερη την καθημερινότητα τότε δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια παρέα αρχαιολάγνων που δεν έχουν επαφή με τον έξω κόσμο. Γι’αυτό παραδέχομαι τον Πελεγρίνη και τα «Σφηνάκια» του.

Δεν εξηγείται αλλιώς η μομφή στην συζήτηση για την ελευθερία της έκφρασης στο παραπάνω θέμα. Δεν εξέτασα, λέει, την τέχνη ως τέχνη. Η οποία ήταν για άλλους αυτό που είπε ο Καντ, για κάποιους άλλους ήταν το διαχρονικό. Δεν χρειάζεται ο Νταλί για να βρεις ψωμί για συζήτηση, ένας Δανός που έχω ξεχάσει ήδη το όνομά του κατάφερε να κάψει μια ντουζίνα πρεσβείες. Ο Τζίμης Πανούσης έχει ένα αφοσιωμένο κοινό θρησκόληπτων κάθε σεζόν έξω από το μαγαζί του με πλακάτ. Ο Μίμης Ανδρουλάκης ζέστανε τους άπορους της Θεσσαλονίκης με τα φλεγόμενα βιβλία του. Κανείς από τους τρεις (με εξαίρεση ίσως τον Πανούση) δεν θα περάσει στη σφαίρα του διαχρονικού. Οι τάξεις του 2307 δύσκολα θα αναφέρονται σε όλους αυτούς που σήμερα, λόγω της αυξημένης κινητικότητας των μηνυμάτων (ωχ, κόλλησα) βρίσκονται από τη μία στιγμή στην άλλη στο επίκεντρο ενός ολόκληρου πλανήτη.

Αλλά και πάλι. Ούτε καν ο Ντα Βίντσι μπορεί να θεωρηθεί καλλιτέχνης – πληρωνόταν για αυτό που έκανε. Ά ρε Καντ, νόμιζα ότι η χειρότερη γκάφα σου ήταν το πάθος σου για την θανατική ποινή. Και το όνομά σου που με έκανε πάντα να γελάω όταν το άκουγα στα Αγγλικά, όταν προσέθετα νοερά το that μπροστά στο επίθετό σου...

Υ.Γ. Έχει και πολύ γέλιο όταν μιλάνε για την εκκλησία. «Κάθε Χριστιανός θα προσβαλλόταν αν του έλεγες ότι 4 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν συμφωνούν ότι ο Χριστός ήταν Θεός.» Λες και εσύ που το παίζεις υπεράνω θρησκειών δεν θα φωνάξεις «Παναγία μου» όταν βρεθεί κάποιος με ένα πιστόλι (συγνώμη, την ιδέα του) στον κρόταφό σου. Λες και εγώ που πέφτω μέσα στον ορισμό του Χριστιανού με την γενικότερη ιδέα θα πάρω τα όπλα επειδή μου είπες ότι υπάρχουν μουσουλμάνοι. Η μάνα μου ήδη ετοιμάζει την αυτοκτονία της επειδή έκανα το τραγικό λάθος να της πω τι σήμαινε αυτό το σύμβολο στη σημαία του Ισραήλ...

Φιλεκπαιδευτική (;) Εταιρεία

Νόμιζα ότι ήμουν ο ένας από τους 30 μοναδικούς μαθητές που έχουν δει με τα μάτια τους έξωση στο σχολείο τους. Εμένα μού'χε τύχει στην τρυφερή ηλικία των 11 όταν αντί για μπάλες βρήκα αστυνομικούς, μια κυρία με ένα τσιντσιλά και τον κύριο Μαρούδα (του ιστορικού σχολείου) στο προαύλιο του δημοτικού μου. Σήμερα λοιπόν οι μαθητές του 2ου Λύκειου Αθηνών και του 6ου Εσπερινού Γυμνασίου και Λυκείου Αθηνών αντιμετωπίζουν μια παρόμοια κατάσταση. Και οι μαθητές του Διαπολιτισμικού Γυμνασίου Αθηνών βιώνουν την ελληνική φιλοξενία στον μέγιστο βαθμό. Και την έξωση διέταξε η... Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία, γνωστή για τα Αρσάκεια Σχολεία Αθηνών, Πάτρας, Θεσσαλονίκης και Τιράνων, υπό τον πρώην πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Μπαμπινιώτη.

Βέβαια, βρωμάει λίγο η υπόθεση γιατί πρόκειται για 4 δημόσια σχολεία και μου ακούγεται παράλογο να χρωστάει το δημόσιο νοίκια στην Φ.Ε. Όχι τίποτα άλλο, στο δημοτικό μου ήταν σίγουρο ότι δεν τα είχε πληρωμένα η ιδιοκτήτρια. Όπως και να έχει, την έξωση την διέταξε ένας οργανισμός που έχει ως στόχο του την προώθηση της μόρφωσης - για αυτούς που πληρώνουν τα δίδακτρά τους σε Ψυχικό και Εκάλη μάλλον όμως. Και είναι κρίμα για την ιστορία της Εταιρείας να κυκλοφορούν [τέτοια] δελτία τύπου online και offline.

Σίγουρα θα βρεθεί μια λύση. Όμως σίγουρα θα θυμούνται οι μαθητές την παραλίγο έξωσή τους. Cheers.

Το Star (πάλι) Πρώτο

Την ώρα που η ελληνική κοινή γνώμη είχε παγώσει στο άκουσμα της δολοφονίας του Γιάννη Βαρθολομαίου, διοικητή του ΙΚΑ, έξω από μια πολυκατοικία στου Ζωγράφου, όλα τα τηλεοπτικά κανάλια το ένα μετά το άλλο διέκοπταν τη ροή τους για να μεταδώσουν ότι πληροφορία είχαν (ακούσει στα άλλα κανάλια) γύρω από το θέμα. Πρώτο το Alter που διέκοψε τη συζήτηση γύρω από την πρόταση του κυρίου Τρεμόπουλου (με την προσωπικότητα του οποίου θα ασχοληθούμε εκτενέστερα) και μετέδωσε το νέο. Ακολούθησε ο Alpha, με τον Τράγκα και την Ζαχαρέα σε θέσεις μάχης και τον Καρσιώτη να επιμένει να κοιτάει κάτι (καμιά ωραία στο πλατώ;) εκτός από την κάμερα. Μετά και τα υπόλοιπα κανάλια μετέδιδαν αυτή την είδηση διακόπτοντας τα πάντα.

Μόνο ένα κανάλι δεν πήρε είδηση το τι έγινε.

Το μαχητικό δελτίο ειδήσεων του Star δεν αναφέρθηκε ποτέ στο συμβάν. Μετά από τη στιγμή που το Alter μετέδωσε την είδηση, το Star αναφέρθηκε σε τρομερές ειδήσεις όπως τον θάνατο της Anne Nicole Smith (overdosed χήρα 93χρονου με overdosed γιο, κρίμα), τη συνέντευξη του Σαρμπέλ για την Eurovision, κάτι για την Άντζελα Δημητρίου και έναν Αρμένη... Και όλα αυτά με τον anchorman να έχει βάλει και γραβάτα και να αναγγέλει τις ειδήσεις λες και είναι ο παρουσιαστής του CNN τη βραδιά που έχουν κατέβει εξωγήινοι και βγάζουν φωτογραφίες αγκαζέ με την Oprah στην βεράντα του Λευκού Οίκου.

Για τον Βαρθολομαίο ούτε κουβέντα. Και απορώ αν ο Λιάτσος το ήξερε και απλά δεν μπορούσε να το πει. Ή αν δεν το ήξερε, πώς ένιωσε μετά όταν θα γύρισε κάποιος καμεραμάν και θα τού’πε «ρε συ Αιμίλιε, κάτι μού’πε η γυναίκα μου ότι φάγανε τον διοικητή του ΙΚΑ.»

ΥΓ: Σιγά. Ποιός περίμενε κάτι καλύτερο...